Dit is van doodvonnis tot kankerkaart

Fluweelzacht fluisterend, met serieuze stem of nietszeggend nonchalant… Op meerdere manieren heb ik de bizarre boodschap keer op keer geprobeerd te verpakken. Om het immer volgende shockeffect op andermans gezicht trachten te verzachten. Tot nu toe is het echter nooit gelukt dus daarom zeg ik het nu maar ‘doodleuk’ recht voor zijn raap (sorry voor de cynische woordspeling)… Een van mijn liefste, meest attente, bijzonder markante, beste vriendinnetjes gaat dood.

‘Max. een klein jaar’ kreeg ze van het ziekenhuis mee in december 2013. Na een titanenstrijd van 2,5 jaar heeft ze in de kanker haar onverdiende meerdere moeten erkennen. En na dat onomstotelijke, onnoemelijke, oorverdovende eindoordeel verzuchtten vriendinnetje en ik regelmatig tegen elkaar: was er maar een hapklaar handboek hoe je hiermee om moet gaan. Met deze lastige, turbulente, emotionele rollercoaster. Voor haarzelf, haar man, haar ouders en broertje, maar ook voor de vele dierbare vrienden om haar heen. Daarom schreef ik in september 2014 dit handboek met toepasbare tips.

Tip 1: Nu of nooit

Vriendinnetje kreeg eind december 2013, na een dikke twee jaar vol chemo’s, bestralingen en operaties een eindtermijn van “max. een klein jaar mee”. Jezus, en dan!? Vol bewondering kan ik je verklappen dat ze nóg meer is gaan leven, dan ze tijdens haar ziekte al deed. Met daarbij de kanttekening dat ze hiertoe in september 2014 lichamelijk gelukkig ook nog toe in staat is. Álles haalt ze eruit. Ze geniet met volle teugen. Staat midden in het leven. Springt overal in. Wow!

Dit is een van de leerzaamste levenslessen die ik van haar heb mogen krijgen. Geniet van het moment. Van dít moment. Hang niet teveel in het verleden, vrees niet teveel voor de toekomst. Nú is jouw tijd. Een mooie tip overigens als je hierin wat verdieping zoekt is het boek “ De ontdekking van het nu” van Eckard Tolle.

Tip 2: Maak jezelf nuttig

Wij als mensen hebben altijd de neiging iemand op te beuren. “Alles komt goed” is hierbij zo’n favo dooddoener. Maar wat blijft er over als de ‘alles komt goed’-pleister de wond niet meer kan afdekken? Als je weet dat het niet goed meer komt? Dat het leven op korte termijn voorbij zal zijn.
Wat mij hierin enorm heeft geholpen is mezelf nuttig maken. Na een slechte uitslag klaarstaan met een krat vol boodschappen, omdat je weet dat het hele huis vol zal zitten met familie en vrienden. Ceremoniemeester zijn van de bruiloft van vriendinnetje en haar verloofde, om hen samen nog dé dag van hun leven te kunnen bezorgen. Maar zoals Saskia en Serge al heel wijs zongen: “het zijn de kleine dingen die het doen”. Dus ook een lief kaartje op z’n tijd, zomaar een appje wat iemand voor je betekent, of een onverwachts bezoekje doen het altijd goed.

Tip 3: Biedt een luisterend oor

Deze tip is misschien wel het meest makkelijk van allemaal. Biedt een luisterend oor. Altijd en overal. Luister, en vraag door. Ben je bang? Waarvoor dan? Misschien kunnen jullie samen de angst wat beteugelen. Ben je boos? Schop even lekker samen ergens tegenaan. Is diegene verdrietig? Biedt een schouder om op te huilen. Het is eigenlijk heel simpel, ben er gewoon. Áltijd!

Tip 4: Maak veel foto’s

Ja I know. Dit druist in tegen tip 1 om in het ‘nu’ te leven. Maar hee, dit handboek is ook geen wetenschappelijk wonder he! Maar ben je, naast de focus op het ‘nu’ ook bewust van het fatale feit dat de tijd met iemand waar je van houdt nog kort is. Dus leg alles vast. Maak fenomenale foto’s. Schiet minder florissante filmpjes dronken in de kroeg. En schrijf typische fragmenten van jullie samen in je dagboek. Zodat je straks, wanneer het verdrinkende verdriet en het rauwe rouwen onvermijdelijk bezit van je gaan nemen, iets hebt om op terug te kijken. Met een glimlach. En een traan.

Tip 5: ‘Vergeetjeniet-je’

Tsjah. Dit vind ik altijd vrij discutabel. Fijn woord overigens, ‘discutabel’. Maar mijn punt is… Om iemand in zo’n heftige, emotionele, bizarre tijd te kunnen steun moet je af en toe zelf ook even opladen. Al vind ik ‘aan jezelf denken’ in zo’n situatie wel altijd wat viezig klinken. Ego-centrisch. En stom.
Maar het is wel waar. Want hoe meer jij af en toe stil staat bij je eigen angsten, twijfels en verdriet, hoe beter jij de persoon in kwestie kunt steunen. En daar gaat het tenslotte om. Om de persoon waar jij van houdt, die je binnenkort gaat verliezen, nog álles te geven wat je hebt. Wat je wil. Wat je kan. En je kan meer als je jezelf niet vergeet. Simple as that.

Tip 6: Maak een kankerkaart

Last, but not least: maak een kankerkaart. De kankerkaart symboliseert voor ons de manier waarop wij met vriendinnetje’s ziekte omgaan. Realistisch, met een vleugje cynisme en een flinke toef zwarte humor. Vriendinnetje had er afgelopen maanden een handje van om haar zogenaamde “kankerkaart” te spelen. Wilde iemand niet mee op stap? Dan zette zij haar kankerkaart in… “ Ja maar ik heb niet lang meer, dus je móet mee, want nu kan het nog”. Ik kan je vertellen, daar breng je als familie en vrienden bar weinig tegenin. En dus bezorgde ik haar een echte, fysieke kankerkaart. Klein formaat, geplastificeerd, zodat ie in haar portemonnee past. Zodat ze de kaart altijd kan trekken indien gewenst. Met een scherpe tekst op de achterkant, waar we samen hartelijk om hebben gelachen. Om een situatie, die zo ernstig, pijnlijk en verdrietig is, af en toe wat luchtiger te maken…

Bovenstaande tips zijn misschien niet verrassend vernieuwend, of bovennatuurlijk bijzonder… Maar voor ons wel heel erg waar en waardevol.

Einde bericht.